Online zijn er ook veel soorten voorlichting en ondersteuning. Dit wordt e-health of digitale zorg genoemd. Internetprogramma’s kunnen de klachten verminderen en de kwaliteit van leven vergroten.
Eigenschappen e-health-programma’s
De programma’s zijn vrijwel allemaal gebaseerd op cognitieve gedragstherapie. Ze kunnen dienen als alternatief voor, of als aanvulling op face-to-face therapie. De programma’s hebben één of meer van de volgende eigenschappen:
- Ze bieden voorlichting en informatie over depressie; over kenmerken, symptomen en methoden van behandeling.
- Er zijn mogelijkheden voor diagnostiek of ‘screening’. Je kunt de ernst van je klachten testen.
- Sommige sites bieden contact met lotgenoten (forum, chatten in een groep, groepscursus).
- Er zijn ‘lichte’ hulpprogramma’s. Daarin bestaan ook weer varianten: Sommige programma’s bieden zelfhulp, zonder dat er een hulverlener aan te pas komt. Andere programma’s bieden online contact met een hulpverlener: via de mail of door te chatten. Weer andere programma’s combineren online met face-to-face contact met een hulpverlener, dit wordt blended care genoemd.
- Tenslotte zijn er ‘gezondheidsapps’ voor je telefoon en bestaan er computerspellen waarmee je aan je gezondheid kunt werken. Een Engelstalig overzicht van deze apps is te vinden op www.myhealthapps.net.
Er zijn zoveel verschillende online programma’s, dat je soms door de bomen het bos niet ziet. Zo’n 15 cliënten- en familieorganisaties, waaronder de Depressie Vereniging, hebben de krachten gebundeld en een informatieve brochure gemaakt, getiteld: ‘Aan de slag met digitale zorg’. De brochure geeft uitleg over wat digitale zorg is en geeft tips, ook voor privacy en veiligheid. Er staat veel concrete informatie in, zodat je kunt nagaan wat misschien iets voor jou kan zijn. Er komen ook ervaringsdeskundigen aan het woord, mensen die weten wat het is om depressieve klachten te hebben.
Voor- en nadelen van e-health
Een voordeel van e-health is, dat je er in je eigen omgeving en op een zelf gekozen tijdstip mee bezig kunt zijn. Ook kan het fijn zijn dat je de informatie later nog eens kunt bekijken. Een nadeel is dat de motivatie om door te gaan uit jezelf moet (blijven) komen. Soms haken mensen voortijdig af. Uit onderzoek blijkt dat de resultaten gunstiger zijn, wanneer er ook (life) contact is met een hulpverlener die geïnteresseerd is in de voortgang, en die je op lastige momenten kan motiveren om door te gaan (blended care). Omdat er zulke verschillen zijn tussen de programma’s kun je ook advies vragen aan je hulpverlener. Soms zijn hulpverleners zelf niet zo goed bekend met de mogelijkheden. Maar als ze dat wel zijn, kun je met hen bespreken wat betrouwbare vormen van e-health zijn en welke aanpak bij jou en je depressieve klachten past.
Kosten en veiligheid
Sommige internetprogramma’s zijn gratis, aan andere zijn kosten verbonden. Vaak vergoeden zorgverzekeraars de deelname aan een programma. Kijk dus even, of dat bij jouw verzekering het geval is. Er zijn ook programma’s waarvoor verwijzing door de huisarts nodig is. Soms zijn programma’s anoniem, soms niet. Ga na wat er over de betrouwbaarheid is opgenomen in de toepassing die je wilt gebruiken. Vaak is het mogelijk jouw deelname met een wachtwoord te beveiligen.
Voorbeelden
Hieronder staan een aantal voorbeelden van online programma’s.
E-health voor volwassenen
E-health voor jongeren
Speciaal voor jongeren is er de website MINDyoung. Je vindt er informatie over alles wat te maken heeft met psychische problemen bij jongeren. Daarnaast zijn er op online nog veel meer speciaal voor jongeren gemaakte websites met tests, tips en trucs. Bijvoorbeeld:
Onderzoek naar CBM
Nog in ontwikkeling – en daarom nog niet opgenomen – zijn computerspellen en apps op basis van CBM. CBM staat voor Cognitieve Bias Modificatie: proberen ‘automatische’ denkfouten te veranderen. Dit gaat uit van het gegeven dat mensen gemakkelijker – en langer stilstaan bij negatieve dingen dan bij positieve zaken. Dat geldt zeker voor mensen met depressieve klachten. Bij training in positief denken leer je de aandacht bijvoorbeeld richten op vrolijke gezichten in plaats van op sombere gezichten. Het idee is dat je door dit soort training op den duur meer ontvankelijk raakt voor positieve informatie. Als uit onderzoek blijkt dat CBM werkt, zal de training ook online aangeboden worden.