Depressie en werk

Veel mensen met een psychische kwetsbaarheid worstelen met de vraag of je er op je werk over vertelt of niet. Angst voor vooroordelen speelt daarbij een rol. Niet geheel onterecht, aangezien uit recent Nederlands onderzoek onder leidinggevenden blijkt dat 64% huiverig is om een sollicitant aan te nemen als hij weet dat diegene ‘iets psychisch’ heeft. Maar wanneer psychische aandoeningen bespreekbaar worden, kunnen werknemers en werkgevers ook samen tot oplossingen komen. We zetten de voor en nadelen van openheid op een rij.

• Er kunnen werkaanpassingen worden gedaan als dat nodig is.
• Je kunt steun en begrip krijgen van leidinggevende en/ of collega’s.
• Je kunt jezelf zijn zonder dingen te hoeven achterhouden én het draagt bij aan een werkklimaat waarin iedereen meetelt. ‘Een cultuur waarin anderen zien: ik mag ook iets hebben, je wordt hier niet meteen afgeschreven.’

• Minder promotiekansen, soms zelfs ontslag.
• Minder kans op contractverlenging, minder kans op behoud van werk bij een reorganisatie.
• Minder kans op (extra) inzet van de werkgever bij re-integratie-inspanningen.
• Subtiele vormen van uitsluiting en loonverschillen.

Wees bij voorkeur niet open tijdens sollicitaties (dat kan later, als je een band met je werkgever hebt opgebouwd) en bepaal later met wie je de informatie wilt delen en wees selectief. Vertel het niet aan alle collega’s, maar aan een klein aantal mensen dat je vertrouwt. Bepaal daarbij welke informatie je wel en niet wilt delen en wees terughoudend met medische informatie zoals een diagnose. Je kunt wel uitleg geven over de eventuele gevolgen van je psychische kwetsbaarheid op de werkvloer.
Vergeet niet om ook begrip voor de positie van de werkgever op te brengen. Het gaat niet alleen om jou.

Een depressie heeft invloed op je werk. Zowel op de inhoud van je werk als hoe je omgaat met je collega’s. Met een lichte of chronische depressie is het soms mogelijk om door te blijven werken. Maar ook dan kan het belastend zijn om op je werk te zijn. Mensen met een chronische depressie krijgen vaak te maken met onbegrip en gevoelens van schaamte en falen als mogelijk negatief gevolg.

Werk kan ook een risico zijn voor het ontwikkelen en in stand houden van een depressie. Uit onderzoek komen een hoge werkdruk, weinig controle over taken en weinig support op het werk naar voren als risico.

Onder de juiste omstandigheden draagt werk vaak bij aan herstel. Uit onderzoek blijkt dat drie of meer dagen werk samenhangt met een positievere ontwikkeling. Mensen die minder dan 2 dagen werken of zelfs geen werk hebben, tonen minder tot geen verbetering. Werken op een arbeidstherapeutische basis is een eerste stap om te re-integreren naar werk. Maar niet iedereen lukt het om te re-integreren naar werk. Re-integreren is een proces van kleine stapjes. Bouw je werk langzaam op, (wees niet stoer) op een manier die goed voor jou werkt. Bedenk je re-integratie plan als het kan samen met je werkgever. In de praktijk blijkt dat contact heel belangrijk te zijn voor terugkeer naar werk. Als de communicatie met de werkgever stroef is, beoordeel het plan dan samen met je bedrijfsarts of je huisarts. Doe het in geen geval helemaal alleen.