Wat kun je verwachten als je stopt met je medicijnen tegen depressie?

De meeste mensen bouwen hun medicijnen tegen depressie of angstklachten zonder problemen af. Maar dat geldt niet voor iedereen. Soms krijg je opnieuw depressieve gevoelens of angstklachten. Dit noemen we een terugval. Of soms krijg je klachten, omdat je lichaam moet wennen aan de lagere dosis medicijn. Die klachten noemen we onttrekkingsverschijnselen. Het verschil tussen een terugval en onttrekkingsverschijnselen is soms lastig te bepalen.

Onttrekkingsverschijnselen zijn klachten die soms optreden na het stoppen of te snel afbouwen van je medicijnen. De meest genoemde klachten bij stoppen met medicijnen tegen depressie zijn:

• griepachtig gevoel (hoofdpijn, moeheid, verminderde eetlust)
• slaapproblemen
• misselijkheid
• duizeligheid
• elektrische schokjes of trillende handen of armen
• prikkelbaarheid, spanning, angst, somberheid

Opeens stoppen met je medicijnen of te snel afbouwen kan onttrekkingsverschijnselen geven. Maar onttrekkingsverschijnselen ontstaan lang niet altijd. Als ze ontstaan tijdens een afbouwschema, gebeurt dit vaker bij de laatste stappen van het afbouwen. Ze beginnen meestal 1 tot 2 dagen na het stoppen met je medicijnen of na het verlagen van een dosis.

Waarom de één wel en de ander geen onttrekkingsverschijnselen krijgt, weten we nog niet precies. Bij sommige antidepressiva zoals venlafaxine en paroxetine komen onttrekkingsverschijnselen vaker voor. Hoe het afbouwen van medicijnen tegen depressie verloopt, verschilt per persoon. Onttrekkingsverschijnselen ontstaan vaker in de volgende situaties:

• Je kreeg al eerder klachten bij het vergeten van een dosis medicijn
• Het afbouwen van je medicijn lukte je eerder niet
• Je gebruikt een hogere dosis medicijn tegen depressie of angstklachten

Onttrekkingsverschijnselen verdwijnen meestal vanzelf. Dit duurt een paar dagen. Soms een week. En heel soms nog langer. Als je de hoeveelheid medicijn tegen depressie weer iets ophoogt verdwijnen de onttrekkingsverschijnselen meestal snel (binnen 24 uur).

Vaak heeft je lichaam even tijd nodig om aan een lagere dosis medicijn te wennen. Wacht een paar dagen af en kijk dan of de onttrekkingsverschijnselen minder erg zijn. Heb je ernstige klachten? Of worden de klachten niet minder? Overleg dan met jouw arts over de mogelijkheden.

Mogelijkheden bij onttrekkingsverschijnselen:

• Tijdelijk terug naar de vorige (‘oude’) dosis, waarbij je geen klachten had. De klachten verdwijnen dan meestal binnen 24 uur.
• In kleinere stappen afbouwen.
• Langzamer afbouwen door een langere tijd tussen de stappen te nemen. Bijvoorbeeld niet na 1 of 2 weken een dosis verlagen, maar pas na 3-4 weken.
• Tijdelijk medicijnen slikken tegen de klachten. Bijvoorbeeld een slaapmiddel bij slaapproblemen.

Soms lijken onttrekkingsverschijnselen erg op je ‘oude’ depressie- of angstklachten. Dat kan je onzeker maken. Is dit een terugval? Of moet je lichaam nog wennen aan het stoppen met het medicijn? Onttrekkingsverschijnselen en terugval zijn twee verschillende dingen. Hoe weet je waarmee je te maken hebt?

Verschillen tussen onttrekkingsverschijnselen en een terugval:

Toch bestaan ook hierop uitzonderingen. Twijfel je over je eigen situatie? Of ervaar je ernstige klachten? Neem dan altijd contact op met je arts.