Door: Christiaan Vinkers, psychiater en onderzoeker Amsterdam UMC en GGZ InGeest
Waarom krijgen mensen die worstelen zo vaak te maken met onbegrip vanuit hun omgeving, op het werk? Er bestaan zoveel vooroordelen en misverstanden als het gaat om depressie, en ze lijken bijna onuitroeibaar. Hoe komt dat? Dat komt, omdat iedereen soms grijstinten ervaart in de stemming waarin iemand zich een paar dagen wat minder goed voelt. Dat is normaal en deel van het normale spectrum qua stemming, en logisch dat mensen dit extrapoleren naar patiënten met een depressie: dat zal wel ook zoiets zijn. Maar het gitzwart van een depressie is écht niet te vergelijken met iemands normale stemmingsspectrum. Mensen worstelen met het idee dat de geest ook ten prooi kan vallen aan ziekte. Gelukkig krijgen weinig mensen te maken met ernstige psychiatrische aandoeningen.
Vooroordelen en stigma
Misschien moeten we wel duidelijker en harder daarin zijn en zeggen dat depressie de ‘kanker van de geest’ is. Helaas is depressie een soms dodelijke aandoening met te veel vooroordelen en stigma. We moeten depressie niet reduceren tot een normale ervaring. Alles wat zich in ons leven afspeelt is een ervaring – sommige ervaringen zijn daarnaast ook ziektes. Depressies kennen voorspellende waarde als het gaat om genetische risicofactoren, neurobiologische maten en psychometrische kenmerken. We moeten depressie niet reduceren tot een ervaring, maar de ervaringen tegelijk wel een plek geven.
Als psychiater zet ik mij juist in om mensen die ermee worstelen op dit moment beter te helpen, maar ook voor de toekomst meer perspectief op herstel te bieden. Dat is mijn doel – dat we mensen die worstelen met depressies en angsten beter kunnen helpen. Wetenschap is daarvoor een onmisbare schakel.
Onderzoek
Daarom ben ik blij dat ik in samenwerking met de Depressie Vereniging betrokken mag zijn bij wetenschappelijk onderzoek, bijvoorbeeld om jeugdtrauma bij depressie aan te pakken (RESET studies), en om meer kennis over het stoppen met antidepressiva te krijgen (OPERA en TAPER-AD). Al het werk van de Depressie Vereniging voor en achter de schermen is hierbij echt onmisbaar.
Meerwaarde van de vereniging
De Depressie Vereniging doet al 10 jaar fantastisch werk om meer bekendheid te geven aan depressie maar ook om patiënten met een depressie en hun naasten te helpen. Er zijn nieuwe initiatieven om het lotgenoten- én naastencontact te verbeteren via supportgroepen, de Depressielijn en de online community Depressie Connect. Daarin zijn grote stappen genomen.
De eerste 10 jaar in het bestaan van de Depressie Vereniging zijn een succes geweest om perspectief op depressie te houden, laten we de volgende 10 jaar gebruiken om deze lijn door te zetten. Ik hoop daar in ieder geval een steentje aan bij te mogen dragen.